Νεκτάριος Ζάρρας είναι απόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή. Έχει διδάξει Βυζαντινή αρχαιολογία και τέχνη ως συμβασιούχος στα Πανεπιστήμια Πατρών και Αιγαίου από το 2006 έως το 2015. Από το 2017 διδάσκει στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη θέση του ΕΔΙΠ. Τη διετία 2016-2018 του απονεμήθηκε ερευνητική υποτροφία Alexander von Humboldt στο Πανεπιστήμιο του Μύνστερ της Γερμανίας, όπου μελέτησε Μεσοβυζαντινές κτητορικές επιγραφές της Μακεδονίας. Το καλοκαίρι του 2013 ήταν υπότροφος στο Dumbarton Oaks στην Ουάσινγκτον και την ίδια χρονιά του απονεμήθηκε το βραβείο «Μαρία Θεοχάρη» για τη διδακτορική του διατριβή με θέμα “Ο εικονογραφικός κύκλος των αναστάσιμων ευαγγελικών περικοπών στην παλαιολόγεια μνημειακή ζωγραφική στα Βαλκάνια», Θεσσαλονίκη 2011. Έχει μεγάλο συγγραφικό έργο και αρκετά από τα άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε σημαντικά επιστημονικά περιοδικά και σειρές του εξωτερικού. Έχει δώσει διαλέξεις κατόπιν προσκλήσεως στα πανεπιστήμια της Οξφόρδης, της Βιέννης και του Mainz. Είναι αναπληρωτής επιστημονικός υπεύθυνος της Πανεπιστημιακής ανασκαφής, που διενεργείται από το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών στην Κυμισάλα της νότιας Ρόδου (Διευθυντής: Μ. Στεφανάκης).

Το 2016 οργάνωσε στρογγυλή τράπεζα με θέμα “Rethinking the Passion Cycle” στο 23ο Διεθνές Συνέδριο Βυζαντινών Σπουδών στο Βελιγράδι και το 2012 σε συνεργασία με τον τότε αναπληρωτή καθηγητή Μ. Στεφανάκη, ημερίδα του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της 4η Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στη Μνήμη του Ηλία Κόλλια με τίτλο: Αρχαιολογία και Τέχνη στα Δωδεκάνησα κατά την Ύστερη Αρχαιότητα.  Έχει συμμετάσχει σε  πάνω από 30 Συνέδρια στην Ελλάδα, Ευρώπη και Αμερική.

Το ερευνητικό του έργο περιλαμβάνει:

Πρωτοβυζαντινά ψηφιδωτά δάπεδα (Ρόδος, Δωδεκάνησα, Ανατολική Μεσόγειος).

Βυζαντινή ζωγραφική στην Ελλάδα (Μονή Δαφνίου, Νέα Μονή της Χίου, Νάξος, Μυστράς και Δεσποτάτο του Μορέως, Πριγκιπάτο της Αχαΐας), στη Σερβία και στην Κύπρο (εικονογραφία, τεχνοτροπία, καλλιτέχνες και εργαστήρια, επιγραφές).

Βυζαντινές εικόνες (Μουσείο εικόνων Βενετίας)

Βυζαντινές επιγραφές στη Μακεδονία

Μεταβυζαντινή ζωγραφική στο Άγιον Όρος

Δείτε τη λίστα επιστημονικών δημοσιεύσεων και συνεδρίων

Μονογραφίες-βιβλία

  1. Ν. Ζάρρας – Μ.Ι. Στεφανάκης, Αρχαιολογία και Τέχνη στα Δωδεκάνησα κατά την Ύστερη Αρχαιότητα,Πρακτικά Ημερίδας στη μνήμη του Ηλία Κόλλια (Ρόδος 19 Νοεμβρίου 2011), Ευλιμένη, Σειρά 2, Ρέθυμνο 2014.
  2. Ο εικονογραφικός κύκλος των Εωθινών ευαγγελίων στην  παλαιολόγεια μνημειακή ζωγραφική των Βαλκανίων[Βυζαντινά Κείμενα και Μελέτες 57], Θεσασαλονίκη 2011.
  3. Ο ναός του Τιμίου Σταυρού στο Πελένδρι, Λευκωσία 2010.
  4. Μεσοβυζαντινές κτητορικές επιγραφές από τη Μακεδονία.

 

Άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά 

  1. Between the Palaiologan Tradition and the Art of Theophanes the Cretan. Remarques on the 16th Century Painter Makarios in Mount Athos”,ΑΔ69-70 (2014-2015), Μελέτες Α΄, 611-636.
  1. Artistic Production in Centres and the Periphery of the Byzantine Peloponnese. Aspects of Monumental Painting in the Late Palaiologan Period,ΔΧΑΕ37 (2016), 41-68.
  1. Η παλαιολόγεια εικόνα του Χριστούἐν δόξῃμε τους αποστόλους στο Μουσείο του Ελληνικού Ινστιτούτου της Βενετίας, ΔΧΑΕ 34 (2013) [Μνήμη Τίτου Παπαμαστοράκη], 239-252.
  1. (σε συνεργασία με Μ. Στεφανάκη – Ελένη Παπαβασιλείου) Η Ύστερη Αρχαιότητα στη Δωδεκάνησο: Παλαιοχριστιανικές βασιλικές της Ρόδου. Μια ερευνητική συνεργασία του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της 4ηςΕφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων,ΔωδΧρον 25 (2012), 162-180.
  1. Τhe Passion Cycle in Staro Nagoričino, JÖB 60 (2010), 181-213.
  1. Επιγραφές από το ναό του Αγίου Γεωργίου στοStaro Nagoričino», ΔΧΑΕ 31 (2010) 115-124.
  1. Στάδια προετοιμασίας του κώδικα σε παραστάσεις ευαγγελιστών στην παλαιολόγεια ζωγραφική»,Βυζαντινά30 (2009), 511-528.
  1. O Xριστός ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ,ΔΧΑΕ 28 (2007) [Μνήμη Π. Μ. Μυλωνά], 213-224.
  1. ΤheIconographical Cycle of the Eothina Evangelia in Churches from the Reign of King Milutin, Ζograf 31 (2006-2007), 95-113.
  1. La tradition de la présence de la Vierge dans les scènes du “Lithos” et du “Chairete” et son influence sur l’iconographie tardobyzantine,Zograf 28 (2000-2001), 113-120.

 

Άρθρα σε συλλογικούς τόμους

  1. Τhe Painter Leontios the Deakon. A Contribution to the Work of a 14thCentury Cypriot Painter, Αφιέρωμα στον Ακαδημαϊκό Π.Λ. Βοκοτόπουλο, Αθήνα 2015, 399-406.
  1. Reflections of Palaiologan Style in Cypriot MonumentalPainting, στο I. Stevović (ed.), ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ. Papers dedicated to 40th Anniversary of the Institute for the Art History, Faculty of Philosophy, University of Belgrade, Belgrade 2012, 291-308.
  1. Κάτω Κάστρο. Η πρώτη φάση των ανασκαφών στο Βενετικό φρούριο της Χώρας Άνδρου,Ανδριακά Χρονικά34 (2003), αρ. λημμ. 65-69, 70, 113-115, 116-121, σ. 139-141, 159-164.

 

Άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων 

  1. Narrating the Sacred Story: New Testament Cycles in Middle and Late Byzantine Church Decoration,στο: R. Nelson – D. Krueger (eds.),New Testament in Byzantium, Dumbarton Oaks Symposia and Colloquia, Washington D.C. 2016, 239-275.
  1. Identity and Patronage in Byzantium: Epigraphic Evidence and Donor Portraits of Naxos,στο Stavrakos (ed.), Inscriptions in Byzantine and Post-Byzantine History and History of Art, Proceedings of the International Symposium Inscriptions: Their Contribution to the Byzantine and Post-Byzantine History and History of Art (Ioannina, June 26-27, 2015), Wiesbaden 2016, 53-78.
  1. ΑGem of Artistic Ekphrasis: Nicholas Mesarites’ Description of the Mosaics in the Church of the Holy Apostles at Constantinople, στο: A. Simpson (ed.), Byzantium 1180-1204: The Sad Quarter of a Century?, Athens 2015, 261-282.
  1. Early Byzantine Mosaic Pavements from the Chatziandreou Basilica (“Great Basilica”) in Rhodes,στο: N. Zάρρας – M. I. Στεφανάκης (επιμ.), Αρχαιολογία και Τέχνη στα Δωδεκάνησα κατά την Ύστερη Αρχαιότητα. Πρακτικά ημερίδας στη μνήμη του Ηλία Κόλλια (Ρόδος 19 Νοεμβρίου 2011), Ευλιμένη, Σειρά Αυτοτελών Εκδόσεων, 2, Ρέθυμνο 2014, 81-104.
  1. Representationsof Emperors as Saints in Byzantine Visual and Textual Sources”, στο Μ. Βorgolte – B. Sneidmüller (eds.), Hybrid Cultures in Medieval Europe. Papers and Workshops of an International Spring School, (Europa im Mittelalter, Abhandlungen und Beiträge zur historischen Komparatistik 15), Berlin, Akademie Verlag 2010, 63-78.

 

Συμμετοχή σε Συνέδρια

 

2020

Οι μικρογραφίες της Καινής Διαθήκης, κώδ. 31 της Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων και το ζήτημα του δωρητή του χειρογράφου, 3ο Διεθνές Συνέδριο Συνέδριο Μεσαιωνικών Σπουδών (Λευκωσία, 17-19 Ιανουαρίου 2020)

2019 [κατόπιν προσκλήσεως]

Nεώτερα στοιχεία από την έρευνα αθωνικών κτητορικών επιγραφών της Μεσοβυζαντινής περιόδου: οι περιπτώσεις των μονών Μεγίστης Λαύρας και Βατοπεδίου, Ι΄ Συνάντηση Βυζαντινολόγων Ελλάδος (Ιωάννινα, 27 Νοεμβρίου – 1 Δεκεμβρίου) 2019, Περιλήψεις ανακοινώσεων,

2017 [κατόπιν προσκλήσεως]

Art and Ideology in Byzantium: Artistic Aspects of Imperial Patronage in the Western Provinces of the Empire during the Early Palaiologan Period, Arbeitstagung der Deutschen Arbeitsgemeischaft zur Förderung byzantinischer Studien (Mainz, 16-18 Februar).

2016

Innovation and Experimentation in the 13th-Century Painting: The Phenomenon of Eutychios and Michael Astrapas, 23rd International Congress of Byzantine Studies (Belgrade, 22-27 August 2016), Program, 13-14.

2016

The Passion Cycle in Churches of Mystras: Issues of Space and Function of the Cycle in the Panagia Hodegetria and the Peribleptos, 23rd International Congress of Byzantine Studies (Belgrade, 22-27 August 2016), [Thematic Session of Free Communications, Conveners: M. Vassilaki – Nektarios Zarras], Program, 23.

2015 [κατόπιν προσκλήσεως]

Identity and Patronage in Byzantium: Epigraphic Evidence and Donor Portraits of Naxos, International Symposium “Inscriptions: Their Contribution to the Byzantine and Post-Byzantine History and History of Art (Ioannina, June 26-27, 2015).

2013[κατόπιν προσκλήσεως]

Narrating the Sacred Story: New Testament Cycles in Middle and Late    Byzantine Church Decoration, in New Testament in Byzantium, Dumbarton Oaks Spring Symposium in Byzantine Studies (26-28 April 2013), Dumbarton Oaks, Washington D.C.

2012 [κατόπιν προσκλήσεως]

Artistic Centers and Periphery in the Byzantine World before the Fall of Constantinople: Monumental Painting in Peloponnesus during the first half of the 15th Century, International Symposium: Before and After the Fall of Constantinople, Belgrade 2012.

2012

Η παλαιολόγεια εικόνα του Χριστού του Χριστού ἐν δόξῃ με τους αποστόλους στο Μουσείο του Ελληνικού Ινστιτούτου της Βενετίας, στο 32ο Συμπόσιο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης. Περιλήψεις Ανακοινώσεων, Αθήνα 2012, 44-45.

2011

Ψηφιδωτά δάπεδα της μεγάλης παλιοχριστιανικής βασιλικής (οικ. Χατζηανδρέου) στη Ρόδο, Αρχαιολογία και Τέχνη στα Δωδεκάνησα κατά την Ύστερη Αρχαιότητα, Ημερίδα στη μνήμη του Ηλία Κόλλια (Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2011), Περιλήψεις Ανακοινώσεων, Ρόδος 2011, 15.

2010 [κατόπιν προσκλήσεως]

(σε συνεργασία με Μ. Στεφανάκη και Ε. Παπαβασιλείου), Η Ύστερη Αρχαιότητα στη Δωδεκάνησο: Παλαιοχριστιανικές Βασιλικές της Ρόδου»: Mια ερευνητική συνεργασία του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της 4ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Ρόδος 2010.

2009

Επιγραφές από το ναό του Αγ. Γεωργίου στο Staro Nagoričino, 29ο Συμπόσιο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης. Περιλήψεις Ανακοινώσεων, Αθήνα 2009, 44-45.

2008

Οι τοιχογραφίες του 14ου αι. στο ναό του Τιμίου Σταυρού στο Πελέντρι, Δ΄ Διεθνές Κυπρολογικό Συνέδριο (Λευκωσία, 5-8 Μαΐου 2008), Περιλήψεις Ανακοινώσεων, Λευκωσία  2008, 104-106.

2008

Α. Spanos – N. Zarras, Representations of Emperors and Royals as Saints in Byzantine Textual and Visual Sources, Integration and Disintegration in Medieval Europe. International Spring School (March 31 – April 2, 2008), Schwerte, Germany.

2006

Λόγος και Εικόνα: O αναστάσιμος κύκλος στο ναό των Αγίων Αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη, 26ο Συμπόσιο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης. Περιλήψεις Ανακοινώσεων, Αθήνα 2006, 22-23.

2005 [κατόπιν προσκλήσεως]

Στάδια προετοιμασίας του κώδικα σε παραστάσεις ευαγγελιστών στην παλαιολόγεια ζωγραφική, στο Διεθνές Συνέδριο, Το Βιβλίο στο Βυζάντιο. Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Βιβλιοδεσία (Αθήνα, 13-16 Οκτωβρίου 2005).

2005 [κατόπιν προσκλήσεως]

Τhe Iconographical Cycle of the Eothina Evangelia in Churches from the Reign of King Milutin, International Scientific Forum, Banjska Monastery and King Milutin Era, (Banjska – Kosovska Mitrovica September, 22-25, 2005).

2004

St. Gregory of Nyssa as Οfficiating Bishop in Byzantine Apse Decoration, The 10th Colloquium on Gregory of Nyssa hosted by the Centre for patristic, medieval and Renaissance texts Palacký University (Olomouc, 15th -18th September 2004), Czech Republic.

2004

H Σκηνή του Μαρτυρίου: το δογματικό και ιδεολογικό υπόβαθρο της παράστασης στην παλαιολόγεια μνημειακή ζωγραφική, 24ο Συμπόσιο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης. Περιλήψεις Ανακοινώσεων, Αθήνα 2004, 38-39.

2002

Ο Χριστός «Εν ετέρα μορφή». Εικονογραφικές παρατηρήσεις, 22ο Συμπόσιο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης. Περιλήψεις Ανακοινώσεων, Αθήνα 2002, 34-35.

2000

Εικονογραφικές παρατηρήσεις στην παράσταση της Εμφάνισης του Χριστού μετά την Ανάσταση στη Μαρία Μαγδαληνή, Γ΄ Συνάντηση Βυζαντινολόγων Ελλάδος και Κύπρου. Περιλήψεις Ανακοινώσεων, Ρέθυμνο 2000, 122-124.